do przestrzeni międzybłonowej. Przy udziale trzech
pomp protonowych wytwarzany jest gradient proto
nowy, który dostarcza energii do syntezy ATP.
Elektrony z kompleksu I są przenoszone poprzez
zredukowaną formę ubichinonu do kompleksu III i
następnie do kompleksu IV. Na pulę ubichinonu
elektrony przenoszone są jedną drogą: z NADH na
tlen. Dodatkowe cztery dehydrogenazy NAD(P)H są
zlokalizowane w wewnętrznej błonie mitochondrial-
nej; dwie są skierowane w stronę matriks a pozostałe
dwie w stronę cytozolu (Ryc. 1). Fakt występowania
u roślin kilku dehydrogenaz utrudnia niewątpliwie
A
Przestrzeń międzybłonowa
2H
Przestrzeń międzybłonowa
2H
Matriks
Ryc. 1. A. Droga transportu elektronów w łańcuchu oddechowym. B. Schemat rozgałęzienia łańcucha oddechowego roślin. Dehydrogenaza NAD(P)H
niewrażliwa na rotenon skierowana w stronę matriks - NDwew, dehydrogenaza NAD(P)H niewrażliwa na rotenon skierowana w stronę prze
strzeni międzybłonowej - NDzcw, ubichinon — UQ, oksydaza alternatywna - Oks.alt, cytochrom c - Cyt. c. WgRasmusson i wsp. [10]
(zmieniono).
elektrony dostarczane są również z FADH2 przy
udziale dehydrogenazy bursztynianowej (kom
pleks II). Kompleks II, w przeciwieństwie do pozo
stałych kompleksów, nie jest pompą protonową.
Transport elektronów w łańcuchu oddechowym jest
możliwy dzięki różnicy potencjałów między NADH
a 0 2, która wynosi 1,1 V.
W przeciwieństwie do innych eukariontów mito-
chondrialny łańcuch oddechowy roślin jest o wiele
bardziej rozbudowany. Oprócz podstawowych skład
ników łańcucha oddechowego, u roślin występują
dodatkowo cztery niewrażliwe na rotenon dehydro
genazy NAD(P)H i alternatywna oksydaza. Żaden z
dodatkowych składników roślinnego łańcucha odde
chowego nie pompuje protonów w poprzek błony [ 1,
2]. U roślin istnieje więc kilka dróg, którymi może
być transportowany elektron, podczas gdy u ssaków
badanie transportu elektronów w łańcuchu oddecho
wym.
Donorem elektronów dla pierwszego ogniwa
łańcucha oddechowego - dehydrogenazy NADH są
cząsteczki NADH zawierające pary elektronów o
wysokim potencjale energetycznym. Dehydrogena
za NADH - kompleks I jest największym wielopod-
jednostkowym kompleksem enzymatycznym, w ob
rębie którego istnieje szereg centrów oksydoreduk-
cyjnych jak FMN i centra Fe-S, poprzez które prze
noszone są elektrony z NADH na kolejny akceptor -
ubichinon i następnie do kompleksów III i IV.
II. M inimalny kompleks I
Oksydoreduktaza NADH-ubichinon zwana dalej
dehydrogenazą NADH jest najbardziej skompliko
POSTĘPY BIOCHEMII 46(2), 2000 155
Comments to this Manuals